Ống hút nhựa ra đời để đáp ứng nhu cầu tiện lợi của con người nhưng kéo theo những hệ lụy cho môi trường, khiến gần đây, người ta tìm cách thay thế chúng.
Thói quen 60 năm mang lại sự tiện lợi nhưng tạo gánh nặng cho môi trường
Nếu từng mua một thức uống trên đường hay tại các quán giải khát, hẳn bạn đã được phục vụ kèm một chiếc ống hút nhựa. Nhiều người cho biết uống nước mà không có ống hút đi kèm cứ cảm thấy thiếu thiếu dù hoàn toàn có thể uống mà không cần ống hút. Chiếc ống hút nhựa vừa tiện lợi, giá thành rẻ và bền đã trở nên phổ biến từ những năm 1960 sau sự bùng nổ của nền công nghiệp sản xuất nhựa và sự định hình của những nhà máy công xưởng sản xuất hàng loạt ống hút nhựa tại Mỹ.
Trong 60 năm qua, ống hút nhựa mang đến sự tiện lợi cho con người, nhưng đồng thời cũng gây ra gánh nặng cho môi trường khi thải ra loại rác cần 200 – 500 năm để phân hủy. Lượng rác thải tăng nhanh, không khí ô nhiễm, biến đổi khí hậu… khiến con người phải quan tâm tới vấn đề môi trường hơn, nhiều trào lưu sống xanh sạch ra đời. Thay vì ống hút nhựa, những giải pháp thay thế thân thiện hơn với môi trường được cân nhắc áp dụng như ống hút làm từ giấy, cỏ, tre, bột gạo, thủy tinh, inox…
Tương tự ống hút nhựa, túi nylon cũng phổ biến vì rẻ, gọn đáp ứng nhu cầu tiện dụng của con người, nhất là khi cuộc sống bận rộn. Tuy nhiên, vài năm gần đây, những chiếc túi tái sử dụng đã được nhiều siêu thị hay những người quan tâm tới môi trường chọn lựa, thay cho những chiếc túi nylon đựng đồ đã quen thuộc.
Ống hút nhựa quen thuộc trong đời sống hàng ngày của con người. Ảnh minh họa: Eatingwell.
Thực tế, bất cứ thói quen nào của con người đều trải qua sự làm quen, tiếp nhận và hình thành lâu dài. Sự tiện lợi đa số được chúng ta ưu tiên hơn tính cấp thiết. Tuy nhiên, thói quen dù tồn tại lâu đến mấy cũng cần tỉnh táo thay đổi để kịp thời giải quyết những vấn đề cấp bách về môi trường.
Những hành động chung tay giảm rác thải nhựa tại Việt Nam
Sau sự lên ngôi của các sản phẩm nhựa, thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng giờ đây đang phải đối mặt với vấn đề rác thải từ nhựa dùng một lần. Theo số liệu của Bộ Tài nguyên và Môi trường năm 2019, mỗi ngày có từ 1.000 đến hơn 2.000 tấn rác nhựa được thải ra biển và đại dương tại Việt Nam. Dù chưa có con số thống kê cụ thể về từng loại rác nhưng có thể hình dung trong khối lượng rác thải nhựa khổng lồ này, có không ít ống hút nhựa. Đây là vật dụng được nhiều người tiêu dùng thải ra hàng ngày cùng với ly nhựa và túi nylon sau khi tiêu thụ các sản phẩm đồ uống. Trong thời điểm giãn cách xã hội do Covid-19 bùng phát mạnh mẽ tại Việt Nam, nhu cầu đặt đồ ăn thức uống giao tận nhà tăng nhanh, dẫn đến rác nhựa dùng một lần thải ra môi trường cũng vì thế mà chồng chất.
Trong những năm gần đây, đã có nhiều chương trình kêu gọi người dân và cộng đồng thay đổi thói quen dùng đồ nhựa một lần như phong trào ‘Chủ nhật xanh’ tại Huế, ‘Nói không với túi nylon’ tại Hội An – Cù Lao Chàm, Quảng Nam… Nhiều sáng kiến hướng đến giảm rác thải nhựa được triển khai ở nhiều địa phương như thành lập Liên minh Tái chế bao bì Việt Nam. Các cơ quan nhà nước tại TP HCM được yêu cầu hạn chế dùng nước uống đóng chai, không dùng ly, ống hút nhựa để bảo vệ môi trường từ tháng 5/2019. Và mới đây, vào trung tuần tháng 7, Bộ Tài nguyên và Môi trường hợp tác cùng Nestlé MILO vừa công bố phát động chiến dịch “Nói không với ống hút nhựa”.
Tại Việt Nam, Nestlé MILO là thương hiệu tiên phong sử dụng ống hút giấy cho sản phẩm uống liền. Nói về bước chuyển đổi này, ông Ali Abbas, Giám đốc Ngành hàng MILO và sữa, Công ty Nestlé Việt Nam cho biết: “Việc tạo dựng thói quen tiêu dùng mới gặp vô vàn thách thức. Dù vậy, đây là bước đi cần thiết để có được lợi ích chung lâu dài về môi trường, vì một Việt Nam năng động và xanh hơn”.
Nestlé MILO ước tính việc đưa vào sử dụng ống hút giấy giúp giảm đi gần 700 tấn rác thải nhựa mỗi năm. Infographic: Nestlé MILO.
Để mang đến trải nghiệm tối ưu cho người tiêu dùng, Nestlé MILO tích cực cung cấp các khuyến nghị và hướng dẫn sử dụng ống hút giấy. Nhãn hàng còn thực hiện nhiều kiểm nghiệm về cảm quan và hương vị với ống hút giấy để dẹp bỏ những nghi ngại về việc loại ống hút mới này có thể làm thay đổi trải nghiệm thưởng thức sữa MILO. Kết quả cho thấy không có sự khác biệt đáng kể về mùi vị sản phẩm, ngoài trải nghiệm sử dụng ống hút giấy còn khá mới mẻ, chưa quen thuộc như ống hút nhựa.
Đại diện Nestlé MILO cho rằng, để bảo vệ môi trường, chúng ta cần thức tỉnh về sự tiện lợi trước mắt và nghĩ xa hơn về mối đe dọa lâu dài đến môi trường để nói không với ống hút nhựa và các vật dụng nhựa dùng một lần. Giảm rác thải nhựa không phải là câu chuyện một sớm một chiều, nhưng sẽ có thể được hiện thực hóa nhờ vào nỗ lực thay đổi đến từ mỗi cá nhân, tổ chức cho đến các doanh nghiệp và cơ quan ban ngành.
Hoàng Anh
Nestlé MILO là nhãn hàng sữa nước đầu tiên tại Việt Nam chuyển đổi sử dụng ống hút giấy cho toàn bộ sản phẩm. Ống hút giấy Nestlé MILO đạt chứng nhận 100% FSC giúp đảm bảo nguồn giấy được sử dụng đến từ những cánh rừng hợp pháp và được quản lý hiệu quả. Theo kế hoạch, nhãn hàng sẽ hoàn thành chuyển đổi ít nhất 90% sản lượng sản xuất dùng ống hút giấy vào cuối năm 2021, và hoàn thành chuyển đổi 100% sang ống hút giấy vào tháng 5/2022.
